Koffers gepakt, paspoort opgezocht en de auto staat klaar. Toch nog even de laatste e-mailtjes checken. Herkenbaar? Voor veel mensen is het loskomen van de dagelijkse dingen niet makkelijk tijdens de vakantieperiode. Werkafspraken, studieopdrachten, huishoudelijke taken; allemaal voorbeelden van bekende “verplichtingen” die ons in een periode van rust blijven achtervolgen. Tijd voor de spreekwoordelijke pas op de plaats, tijd ook voor een periode van zelfreflectie.

In dat moment van rust is het tijd voor jou. Waar sta je en waar wil je naartoe? Zelfreflectie helpt je om beter inzicht te krijgen in wie je bent en of dat wat je doet het juiste is voor jou.

Reflecteren in je luie stoel

Een vakantie is zo’n goed moment voor een gezonde dosis zelfreflectie. Zeker als je daadwerkelijk het vertrouwde huis verlaat en voor een periode in binnen- of buitenland een tijdelijk thuis hebt gevonden. Je neemt letterlijk afstand van het huidige leven en kijkt “terug” naar het punt waar je op dit moment staat. Welke stappen heb je het afgelopen jaar gezet? Waar ben je trots op? Welke inzichten heb je opgedaan? En waar wil je nog aan werken? Vragen die jou bewust maken van waar jij nu staat met je leven.

Bewustwording van je gedrag

Door zelfreflectie toe te passen in verschillende situaties ga je verbanden leggen. Je gaat patronen in je gedrag herkennen en wellicht ook de overtuigingen die daaraan ten grondslag liggen. Al deze aha-momentjes leveren een heleboel inzicht op in de stappen die je inmiddels hebt gezet en wilt gaan zetten. Door te reflecteren vergroot je jouw zelfbewustzijn. Je krijgt inzicht in de waarden die voor jou belangrijk zijn. Je weet beter wat je belangrijk vindt, wat je wilt in het leven en maakt daardoor makkelijker keuzes.

Lees meer: Hoe vind ik mijn verlangen?

Doe maar even niets

Wat moet je met al die inzichten als je lekker in je luie stoel ligt? Gewoon even helemaal niets… Daadwerkelijke groei ontstaat door het gewoon even te laten zijn. Na de fase van herkenning en erkenning, krijg je een fase van acceptatie en loslaten. Deze fase zorgt ook dat je beter begrijpt waar gedrag vandaan komt. Wat is de positieve intentie ervan? Het biedt de kans om het oude gedrag los te laten en nieuw gedrag te integreren.

Lees meer: Hoe kies ik voor mijzelf?

Tips voor zelfreflectie

Iedere situatie, probleem of gebeurtenis is te reflecteren. Niet alleen probleemsituaties, ook situaties waar je met een positief gevoel op terugkijkt geven inzicht in jouw manier van handelen. Juist door beide situaties te reflecteren, krijg je veel inzicht in je gedrag.

Deze tips helpen je bij het reflecteren:

  • Kies een vast moment voor zelfreflectie. Ben jij een ochtendmens? Plan in de ochtend een moment van stilte en kies een situatie waar je meer inzicht in wilt. Het kan ook prettig zijn om de zelfreflectiemomenten juist aan het eind van de dag in te plannen, waarbij je terugkijkt op de dag. Zorg dat je tenminste één keer per week een zelfreflectiemoment inplant.
  • Bekijk de situatie vanuit verschillende posities. In NLP noemen we dit vanuit perceptuele posities. Kijk terug vanuit je eigen ogen (eerste positie), vanuit de ogen van de ander (tweede positie) en vanaf een afstand (metapositie).
  • Stel jezelf vragen over wat je jezelf ziet doen. Bepaal welke overtuigingen meespelen in die situatie. Welke waarden zijn voor jou belangrijk hierin? En kun je inzicht krijgen in de overtuigingen en waarden van de eventuele ander?
  • Stop met oordelen! Kijk met een nieuwsgierige blik naar hoe je de dingen doet. Jouw gedrag heeft een positieve intentie. Wat maakt dat je op deze manier hebt gehandeld?
  • Wil je meer inzicht in de situatie vanuit de ogen van de ander? Vraag om feedback. Je verkleint je blinde vlek en wordt bewust van dingen die je anders niet zou weten.